Poëziegids Junior -
voor het primair onderwijs
De Poëziegids junior biedt scholen lesmateriaal dat gemakkelijk ingepast kan worden in het lesprogramma van iedere groep.
Taalvaardigheid is van groot belang, daar twijfelt niemand aan. Scholen besteden er veel aandacht aan. Poëzieonderwijs draagt bij aan taalontwikkeling en de (zelf)reflectie van kinderen, maar poëzie doet nog veel meer. Door het lezen van poëzie krijg je een kijkje in andermans hoofd. Daardoor krijg je meer begrip voor andere ideeën. Je wereld wordt groter, je leert anders kijken.
Deze doorlopende leerlijn poëzie stelt scholen en leerkrachten in staat poëzielessen structureel in hun lesprogramma op te nemen. De auteurs zijn praktijkdeskundigen op het gebied van poëzie en onderwijs en soms ook zelf dichter. Ze kennen het onderwijs goed en weten wat daar wel en niet werkt. Deze gids is een receptenboek, een bladerboek, een ideeënboek.
De Poëziegids Junior is te koop voor € 22,50 in onze webshop.
Preview Poëziegids Junior
Bijlagen Poëziegids Junior
Digibordmateriaal:
Paragraaf 4.1
Paragraaf 4.2
Paragraaf 4.4
Paragraaf 5.1
Paragraaf 5.3
Paragraaf 5.4
Paragraaf 6.1
Paragraaf 6.2
Paragraaf 6.3
Paragraaf 6.4
Links:
Paragraaf 5.3: https://www.youtube.com/watch?v=bZaAoiezBKc
Paragraaf 5.4: http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/352884
Bijlagen hoofdstuk 7:
Instructieformulier jury
Juryformulier
Voorbereidingsformulier
Over de auteurs
Auteur: Renée Luth
Achtergrond: professioneel dichter, publiceerde twee bundels (Pingpongtong en Preparaat) en stond in meerdere bloemlezingen. Renée treedt geregeld op, geeft lessen in poëzie en spoken word en werkt als beeldend kunstenaar en filmmaker.
Poëzie is voor mij … speelgoed en een ventiel. Doordat ik vroeger creatief therapeut was, vind ik het vooral heel fijn om mensen te leren taal te zien als uitlaatklep en speelgoed. Poëzie is voor mij de meest vrije en prachtige vorm om dat te bereiken. Ik vind het heerlijk om met de mooiste vergelijkingen en woorden te puzzelen. En als ik zelf schrijf is het ook een manier om de wereld om mij heen te filteren en te ontcijferen.
Favoriete dichtregel: “Ik droomde, dat ik langzaam leefde … langzamer dan de oudste steen.” – M. Vasalis
Auteur: Anke Herder
Achtergrond: docent bij de lerarenopleiding Nederlands en onderzoeker bij het Lectoraat Taalgebruik en Leren. Is als promovendus bezig met onderzoek naar kinderen die samen schrijven. Anke werkte mee aan diverse schoolmethoden, oa. een methode Nederlands voor het mbo.
Poëzie is voor mij… een van de primaire levensbehoeften en een vorm van kunst waarin ik eindeloos kan verdwalen. De creatieve kracht en onbeperkte mogelijkheden van taal, van woorden en zinnen, klanken en betekenissen, komt voor mij het allerbeste tot uitdrukking in poëzie.
Favoriete dichtregels: “De ochtend stommelt aan de horizon/de vroege vogels knisperen als in de bergen/niet over sneeuw van gisteren/maar om wat nu gaat glinsteren.” – Judith Herzberg
Auteur: Maike van der Laan
Achtergrond: projectmedewerker Poëziegids Junior. Maike deed tijdens haar master Communicatie en Educatie een afstudeeronderzoek naar gedichtenschrijflessen op de basisschool.
Poëzie is voor mij … een manier om mijn gedachten en gevoelens te ordenen.
Favoriete dichtregel: “Onzichtbaar zijn de dingen die ik kwijt ben, die ik nooit meer vind, maar met mijn ogen dicht, zie ik alles, wat mijn hoofd verzint.” – Hans en Monique Hagen
Auteur: Arjen Boswijk
Achtergrond: leraar basisonderwijs, dichter. Arjen maakte 25 dichtbundels met kinderen. Hij geeft poëzieworkshops en schrijft dichtbundels.
Poëzie is voor mij … als ademhalen, zonder poëzie is het leven een stuk leger.
Favoriet dichtfragment: “God droomt ons/als hij straks wakker wordt/zijn wij voorgoed verdwenen/moet hij gewekt/of mag hij nog wat slapen/daar weet geen priester antwoord op” -Gerard Reve
Auteur: Fabien van der Ham
Achtergrond: schrijft, dicht, blogt, vertelt, filosofeert aan, met, voor, over kinderen. Fabien maakte o.a. een verzameling gedichten en vele leesboeken, maar ook filosofische en creatieve spelletjes. Zoals de Praatprikkels, waarvoor ze in 2012 de Berrie Heesenprijs won.
Poëzie is voor mij … een manier om met een andere bril op naar de wereld te kijken en zo tot nieuwe ideeën en inzichten te komen dan wel de wereld beter te begrijpen.
Favoriet dichtfragment: “wees niet bang, je mag opnieuw beginnen, vastberaden, doelgericht of aarzelend op de tast houd je aan regels, volg je eigen zinnen, laat die hand maar los of pak er juist een vast.” – Freek de Jonge
Auteur: Mary Heylema
Achtergrond: schrijver en schrijfdocent, vaste dichter van het poëzietijdschrift DICHTER. Haar poëzie staat in verschillende verzamelbundels, zoals De kinderpoëzie in 1000 en enige gedichten van Gerrit Komrij.
Poëzie is voor mij … muziek in de woorden.
Favoriete dichtfragment: “ ‘o, denkt men er zo over!’/zei het jongetje/dat de wet van newton gelezen had//en hij steeg als een leeuwerik/in de dampige najaarshemel/en geen sterveling op aarde/heeft hem ooit nog teruggezien” – Cees Buddingh
Auteur: Heike van der Vliet
Achtergrond: studeerde literatuur- en cultuurwetenschap en schreef haar scriptie over de ‘poëtische’ ontwikkeling van kinderen. Heike werkte voor het Poëziepaleis en voor diverse bibliotheken. In 2006 verscheen haar dichtbundel Raakvlakte.
Poëzie is voor mij … een manier om me te uiten en grip te krijgen op de wereld en mijzelf, maar ook de mogelijkheid om de ander te raken. In een gedicht kun je je herkennen in de woorden van een ander of verrast worden door een nieuwe manier van zeggen. Het is mooi als je als lezer denkt: dat heb ik precies zo! Of dat je ineens begrijpt hoe iets voelt.
Favoriete dichtregel: “Op deze dag zo grijs als haring schrijf ik je een brief waarin het waait” – Tjitske Jansen
Auteur: Sigrid Leeuwerik
Achtergrond: docent Nederlands
Poëzie is voor mij … een middel om dat wat lastig verwoord kan worden tóch te verwoorden. Poëzie kan herkenning en troost bieden, maar een gedicht kan ook een wereld schetsen die je nog niet kende.
Favoriete dichtregel: “Aanvaard niet het verlies, maar de terugtocht die erop volgt” – Hagar Peeters
Auteur: Trees Steeghs
Achtergrond: taalprofessional en docent creatief schrijven met als specialisatie poëzie. Ontwikkelaar van lessen voor musea en scholen, docent Nt2 basisonderwijs. Trees publiceerde het essay Poëzie Tusssenruimte, en ontwikkelde met Dirkje Ebbers een leerlijn poëzie voor het voortgezet onderwijs: Ga met een blauw paard dwars door de hoogste bergen (SLO).
Poëzie is voor mij … taal met eindeloze ruimte voor betekenis en beleving, nooit definitief of voor elke lezer of luisteraar identiek. Klank, ritme, herhaling, woordkeuze en zinsbouw werken samen, versterken elkaar en spreken elkaar soms ook radeloos of juist juichend tegen.
Favoriete dichtregel: “ik heb in het gras mijn lichaam gelegd/mijn lichaam is geurig als hout bitter en zoet”- uit het gedicht Nazomer van Lucebert
Auteur: Nina Wassink
Achtergrond: docent Nederlands op een internationale school en tekstschrijver. Haar afstudeeronderzoek ging over de rol van poëzie in het taalonderwijs op de basisschool.
Poëzie is voor jou …: herkenning, verwondering en ontroering.
Favoriete dichtregel: “En heel toevallig, op een ochtend, een ochtend van niets, vergat ik nog lang en gelukkig te leven.” – Toon Tellegen
Auteur: Rosmarijn Kok
Achtergrond: was werkzaam in het jeugdtheater en is nu docent beeldende vorming in het Speciaal Voortgezet Onderwijs en projectmedewerker bij het Poëziepaleis.
Poëzie is voor mij … even mijn gedachten op een ander spoor zetten.
Favoriete dichtregel: “Als je goed om je heen kijkt zie je dat alles gekleurd is.” – K. Schippers